پهنه‌بندی تحول کارست با استفاده از مدل آنتروپی نمونه موردی: تاقدیس نوا زاگرس شمال باختری

تاقدیس نوا در باختر استان کرمانشاه واقع شده و با توجه به گستردگی سازندهای آهکی، وجود گسل‌ها و درزه‌های تکتونیکی و شرایط اقلیمی، دارای کارست تحول یافته‌ای است. هدف از این پژوهش، بررسی و پهنه بندی تحول کارست و شناخت میزان تأثیر عوامل مختلف توسعه کارست تاقدیس نوا می‌باشد. داده‌های اصلی تحقیق را نقشه‌های توپوگرافی، زمین‌شناسی، خاک و کاربری اراضی، عکس‌های هوایی، تصاویر ماهواره‌ای به همراه آمار هواشناسی وزارت نیرو و سازمان هواشناسی تشکیل داده‌اند. در مطالعه موجود 9 عامل محیطی به عنوان متغیرهای مستقل و ژئومورفولوژی اشکال کارستی به عنوان متغیر وابسته مورد بررسی قرار گرفتند. سپس با انجام بررسی‌های میدانی، چاله‌های بسته به عنوان تکامل یافته‌ترین لندفرم‌های کارستی منطقه شناسایی شدند و بر اساس ویژگی‌های این لندفرم‌ها به هر کدام از عوامل مؤثر در توسعه کارست وزن کارشناسی اختصاص داده شد. در نهایت در محیط Arc Gis نقشه‌های همپوشانی تهیه و یکسان‌سازی عوامل و تصحیح نهایی با کمک مدل آنتروپی انجام شد و نقشه پهنه‌بندی نهایی تهیه و عوامل تأثیرگذار در تحول کارست تاقدیس مشخص شد. نتایج نشان می‌دهد که منطقه دارای چهار طبقه کارست با تحول بسیار زیاد، زیاد، متوسط و فاقد کارست می‌باشد. در میان عوامل نه گانه به ترتیب فاصله از گسل، جهت شیب، شیب، دما و بارش دارای بیشترین نقش و عوامل خاک، کاربری اراضی، سطوح ارتفاعی و لیتولوژی فاقد تأثیر می‌باشند. دقت سنجی مدل با چاله‌های بسته نشان دهنده وجود 92% چاله‌های بسته در دو طبقه تحول بسیار زیاد و زیاد می‌باشد که حاکی از کارایی مطلوب مدل آنتروپی در پهنه بندی تحول کارست است.